Kadınlar 80 yılda Meclis sıralarını dolduramadı

5 Aralık Kadının Seçme ve Seçilme Hakkı'nın 80. yılına kadar toplam 550 üyeli TBMM'nde 398 kadın yer alabildi

Seçme ve seçilme hakkını aldığı 1935'den bu yana kadınlar eşit temsil için mücadele ettilerse de erkek egemen yapı 80 yılda 550 koltuğu doldurmalarına izin vermedi
80 yıl önce yapılan seçimlerde ilk kez aday listesine giren kadınlar, o günden bugüne toplam 398 sandalye elde ederken ayni sürede 6 bin 179 erkek milletvekili seçildi.

KAZETE'nin araştırmasına göre, Türk kadını, parlamentoya ilk kez "milletvekili" göndermesinin yıl dönümünde 80 yıllık aşamayı tartışıyor.
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Atatürk'ün açtığı yolda ilk kez 80yıl önce 5 Aralık'ta parlamentoya 17 milletvekili gönderen ve ara seçimde 1 milletvekilinin de katılımıyla 18 sandalyeyle temsil edilen kadınlar, aradan geçen sürede umduğunu bulamadı.
Kadınlar TBMM'nde 7 Haziran 2015 seçimlerinde yüzde 17.8'le en yüksek temsil oranına ulaştı. Ancak yaklaşık 5 ay sonra 1 Kasım'da yapılan seçimlerde ise bu oran yüzde 14.9'a geriledi. 7 Haziran’da 98 olan vekil sayısı 82’ye indi. 1 Kasım’da Ak Parti’den Meclis’e 34 kadın vekil girerken, CHP’de bu sayı 22’de kaldı. HDP’den ise 23 kadın vekil seçildi. MHP ise Meclis’te 3 kadın vekil ile temsil ediliyor.
SEÇİLME HAKKINI İLK ONLAR KULLANDI
8 Şubat 1935 seçimleriyle birlikte bugüne kadar gerçekleşen 22 milletvekili seçimde kadınlar toplam 398 sandalyeyle Mecliste temsil edilebildi. Kadınların seçme ve seçlime hakkını kazanmasından bu yana aradan 80 yıl geçtiği halde 550 sandelyenin tam sayısına ulaşamadı. Erkekler ise 80 yılda TBMM'nde toplam 6 bin 179 koltuğun sahibi oldu.
Atatürk'ün talimatıyla 5 Aralık 1934'te çıkarılan yasadan iki ay sonra seçimlere katılan Satı Kadın'dan Mebrure Gönenç'e, Şekibe İnsel'den Sabiha Görkey'e kadar 18 kadının açtığı yolda, kadınların temsil oranı hep düşük kaldı.
SAYILARI HEP SINIRLI KALDI
1939 ve 1943 seçimlerinde 16 kadının girebildiği parlamentoya sonraki yıllarda katılım son derece sınırlı kaldı. 1983 seçimlerine kadar 10'u aşmayan rakamlarla temsil edilen kadınlar, darbenin ardından yapılan ilk seçimde 12 sandalye kazanabildi.
TEK KADIN BAŞBAKAN, İLK BAŞÖRTÜLÜ BAKAN
Buna karşın, kadın milletvekillerinin kabinede temsili genelde 1 isimle sınırlı kaldı. Tansu Çiller dışında Başbakanlık görevini üstlenen başka kadın da olmadı. 1995'te milletvekili sayısının 450'den 550'ye çıkmasına karşın sadece 13 kadın vekil parlamentoya girebildi. O tarihten sonra düzenli olarak sayıları artan kadın milletvekilleri, AK Parti'nin iktidara gelişinin ardından temsilci sayılarını artırdı. 2002'de 24, 2007'de 50, 2011'de de 79, 2015 yılı 7 Haziran'ında 98, 1 Kasım2015 seçiminde ise 82 oldu. 7 Haziran ve 1 Kasım seçimlerinde Cumhuriyet tarihinde TBMM ilk kez başörtülü milletvekili milletvekiline ve geçici seçim hükümetiyle başörtülü bakanla tanıştı. 1 kasım seçiminde, kabinedeki kadın bakan sayısı yıllar sonra biri başörtülü olmak üzere ikiye çıktı.
BİZDEN GEÇ SAHİP OLDULAR AMA...
Türk kadını 1934'te çıkarılan kanunla ilk kez seçilme hakkını kullanırken, kadınlar İtalya'da 1948'de, Fransa'da 1944'te, Japonya'da 1950'de ve İsviçre'de 1971'de seçilme hakkını elde etti.

Buna karşın, Avrupa'da kadınların temsil oranı hızla artarken, Türkiye'de arzu edilen oranlara ulaşmadı. Halen İsveç'te parlamentonun yüzde 44.7'si, Finlandiya'da 42.5'i, Belçika'da 38'i, İspanya'da 36'sı, Almanya'da 32.9'u, İsviçre'de yüzde 28.5'i, İtalya'da 21.6'sı, Bulgaristan'da 20.8'i, Yunanistan'da 18.7'si kadınlardan oluşuyor.

1935'TE İLK KADIN MİLLETVEKİLLERİ KİMLERDİ:
- Mebrure Gönenç (Afyonkarahisar)
- Sabiha Gökçül Erbay (Balıkesir)
- Şekibe İnsel (Bursa)
- Huriye Öniz Baha (Diyarbakır)
- Dr. Fatma Memik (Edirne)
- Nakiye Elgün (Erzurum)
- Fakihe Öymen (İstanbul)
- Hatı Çırpan (Satı Kadın) (Ankara)
- Ferruh Güpgüp (Kayseri)
- Bahire Bediş Morova (Konya)
- Mihri Pektaş (Malatya)
- Meliha Ulaş (Samsun)
- Fatma Esma Nayman (Seyhan)
- Sabiha Görkey (Sivas)
- Seniha Hızal (Trabzon)
- Benal Nevzat Arıman (İzmir)
- Türkan Örs Baştuğ (Antalya)
- Hatice Özgener (Çankırı)- Ara seçimle

YEREL YÖNETİMLERDE KADININ DURUMU
Ka.Der'in derlediği rakamlara göre ise 2013 yerel seçimlerinde kadınların belediye başkanlığı, il genel meclis üyeliği ve belediye meclis üyeliğindeki sayıları şöyle:
İl Genel Meclis Üyeleri
Toplam İl Genel Meclisi Üyesi Sayısı: 3bin 379
Erkek İl Genel Meclisi Üyesi Sayısı: 3 bin 269
Kadın İl Genel Meclis Üyesi Sayısı: 110
İl Genel Meclisi Başkanları: Selcen Karagöl (Erzurum İl Genel Meclisi Başkanı/ AK Parti, Semira Varlı (Van İl Genel Meclisi Başkanı /DTP)
Belediye Meclis Üyeleri
Toplam Belediye Meclis Üyesi Sayısı: 31 bin790
Kadın Belediye Meclis Üyesi Sayısı: 1 bin 340
Erkek Belediye Meclis Üyesi sayısı: 30bin 450
Belediye Başkanları:
3 Büyükşehir, 7 il, 25 ilçe belediye başkanı

kazete.com.tr